Centrum Kultury Zamek

Komponowanie, wykonywanie i nauczanie muzyki jest w zachodnioafrykańskiej społeczności Mandinka profesją niezwykle poważaną. Każdy jeli, bo tak lokalnie nazywa się członka należącego do wysoko usytuowanej kasty muzyków, posiada również umiejętności oratorskie. To on przechowuje
i przekazuje historie swojej grupy oraz jest skarbnicą wiedzy na temat jej kultury i genealogii.
W stosunku do jeli używa się czasami określenia griot, choć w Mandinka uważa się je za mniej odpowiednie z powodu skojarzeń z kolonializmem. Słowo to, stosowane głównie przez francuskich pisarzy, pochodzi od portugalskiego criado i oznacza służącego.

Kastę profesjonalnych muzyków, związanych z osobami pełniącymi najważniejsze funkcje w społeczności Mandinka, tworzy kilka rodów, a dostęp do części posiadanej przez nich wiedzy jest niemożliwy dla osób spoza tej wąskiej grupy. Panuje bowiem powszechne przekonanie, że pieśni wykonywane przez jeli zawierają nie tylko ważne dla społeczności tajemnice, ale mają funkcje magicznie i to jeli decyduje o tym, na kogo i w jaki sposób zadziała dana pieśń.

Jeli Ballaké Sissoko urodził się i wychował w Bamako, stolicy Mali. Jest jednym z najbardziej znanych wirtuozów zachodnioafrykańskiej harfy kora, synem legendarnego harfisty Djelimady Sissoko. Kora to dziś najważniejszy instrument, którym posługują się jelis. Jej pudło rezonansowe wykonane jest
z kalebasy, czyli tykwy, na której rozpięta jest krowia skóra. Z korpusu instrumentu wystaje duży mostek, a między nim i długą szyjką instrumentu rozpięte jest 21 strun. Ich rozmieszczenie po obu stronach mostka pozwala na symetryczną grę obiema rękami i budowanie zachwycającej polifonicznej faktury.

Ballaké Sissoko – kora