Centrum Kultury Zamek

Według tradycyjnych wierzeń Samów, rdzennych mieszkańców północnych rubieży Europy, każdy element doświadczanego świata ‒ człowiek, zwierzę, roślina, czy kamień ‒ posiada ducha. Ma go również pieśń wybrzmiewająca w przestrzeni surowej, arktycznej tundry. Mówi się tam, że przychodzi ona do człowieka, że się z nim spotyka. Nie dziwi więc, że joik, najbardziej charakterystyczna dla kultury Samów ekspresja wokalna, polega nie na śpiewaniu o kimś lub o czymś, ale na „śpiewaniu czegoś lub kogoś”.

Joikowanie jest jedną z najstarszych, ciągle żywych, europejskich tradycji muzycznych. Polega na improwizowaniu krótkich melodii ujętych w archaiczne pięciostopniowe skale. Śpiew, przypominający jodłowanie, jest jednogłosowy i nie towarzyszą mu żadne instrumenty. W joikowaniu nie liczy się występ, ważna jest intymna relacja człowieka i pieśni. Joik, czyli pieśń stanowi często dar od rodzica lub krewnego i towarzyszy człowiekowi przez całe życie, przeżywa je razem z nim.

Minimalistyczne w formie, a jednocześnie „nasycone duchem” joikowanie stało się kopalnią inspiracji dla Mari Boine, ikony muzyki Samów, najbardziej rozpoznawalnej na świecie reprezentantki tej niewielkiej grupy etnicznej. Boine odwołuje się w swojej twórczości do tradycyjnych form, wypełniając je poruszającą opowieścią o życiu i kulturze Samów. Śpiewa między innymi o prześladowaniach, jakie spotkały rdzennych mieszkańców ze strony norweskich władz, o walce o własną tożsamość, język i muzykę. Bogaty zestaw różnorodnych instrumentów towarzyszących głosowi Mari Boine, nadaje jej twórczości ponadlokalny, uniwersalny charakter.

Mari Boine – wokal
Georg Buljo – gitary
Ole Jørn Myklebust – trąbka, elektronika
Svein Schultz – gitara basowa
Åge Gunnar Augland – perkusja, instrumenty perkusyjne